چرایی اهمیت دیجیتال مارکتینگ در دنیای کسب و کار مدرن!

قبل از هر توضیحی بهتر است  نگاهی به  آمار و ارقام زیر داشته باشیم:

ضریب نفوذ اینترنت در جهان 63 درصد معادل 5 میلیارد نفر و در ایران 84 درصد معادل 72 میلیون نفر

گردش مالی بازار های فروش آنلاین در جهان بیش از 4200 میلیارد دلار

گردش مالی آمازون به عنوان یکی از موفق ترین شرکت ها در بازاریابی دیجیتال 360 میلیارد دلار در سال 2021

گردش مالی دیجی کالا یکی از معروف ترین سایت های فروش دیجیتال در ایران 40 هزار میلیارد تومان

با در نظر گرفتن این  آمارها به سرعت متوجه تاثیر و نفوذ اینترنت و ابزار دیجیتال در زندگی روزمره مردم می شویم. فراگیری اینترنت فرصت های متعددی برای کسب و کار های مختلف در فضای مجازی ایجاد کرده است که تا پیش از این وجود نداشت. در ایام گذشته کسب کار ها به طور سنتی محدود به مناطق خاصی بودند، بطور مثال سوپرمارکتی که در مرکزیت یک محله قرار دارد و مشتریانش محدود به ساکنان همان محله می باشد. امروزه با گسترش امکانات و دسترسی به اینترنت چنین محدودیت هایی برداشته شده و تمامی 5 میلیارد کاربر فضای مجازی می توانند یک مشتری بالقوه برای هر کسب و کاری باشند. به همین دلیل بازاریابی دیجیتال می تواند در موفقیت هر کسب و کاری نقش کلیدی ایفا کند و حتی تاثیری فراتر از بازاریابی های سنتی داشته باشد. طبق یک نظر سنجی در آمریکا 50 درصد از صاحبان شرکت ها معتقدند  تاثیر گذاری بازاریابی دیجیتال بیش از بازاریابی سنتی می باشد که نشان دهنده اهمیت بازاریابی دیجیتال است. البته هدف از این مطلب کنار گذاشتن بازاریابی سنتی نیست چرا که بکار گیری هر دو نوع از بازاریابی برای پیشرفت کسب و کار لازم و ضروری می باشد.

دیجیتال مارکتینگ چیست؟

برای دیجیتال مارکتینگ یا همان بازاریابی دیجیتال تعاریف متفاوتی وجود دارد اما وجه اشتراک تمامی آن‌ها تاکید بر گسترش دامنه معرفی محصول به مشتریان از طریق بسترهای آنلاین است. بنابراین هر نوع بازاریابی که در آن از دستگاه‌های الکترونیکی مانند رایانه‌، تلفن‌های هوشمند، تبلت و سایر اشکال ارتباطی دیجیتال استفاده می‌شود در دسته بازاریابی دیجیتال (Digital marketing )قرار می‌گیرد.

تفاوت بازاریابی دیجیتال و بازاریابی سنتی

به طور خلاصه تفاوت این دو شکل بازاریابی را در چهار مورد شرح می دهیم:

• بستر بازاریابی دیجیتال

تفاوت عمده‌ بازاریابی دیجیتال و بازاریابی سنتی در بستر ارائه‌ی آن‌ها می‌باشد. رسانه‌های کاغذی مانند مجلات و کتاب و هم‌چنین تلویزیون و رادیو از کانال‌های بازاریابی سنتی هستند.کانال های بازاریابی سنتی معمولا محدود به یک ناحیه جفرافیایی می باشند ودسترسی به آن ها ممکن است آسان نباشد. در مقابل آن بستر بازاریابی دیجیتال یا همان دیجیتال مارکتینگ، پلتفرم های آنلاین می باشند که محدودیت های بازاریابی سنتی را نداشته و از قابلیت دسترسی بالاتری برخوردار می باشند.

• هزینه های بازاریابی دیجیتال

تبلیغات سنتی به طور معمول بسیار هزینه بر تر از تبلیغات دیجیتال می باشند. به عنوان مثال اجاره بیلبورد یا چاپ تراکت و پخش آن که از روش های تبلیغات سنتی می باشند بسیار پر هزینه است و بیشتر کسب و کار های نوپا توانایی مالی برای انجام چنین تبلیغاتی را ندارند، اما تبلیغات دیجیتال عموما بدون هزینه یا با هزینه بسیار کمتر از تبلیغات سنتی قابل انجام هستند که به گزینه ای مناسب برای کسب و کار های کوچک تبدیل می شود. همچنین شرکت های بزرگ نیز به دنبال کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری تبلیغات خود هستند که دیجیتال مارکتینگ و تبلیغات آنلاین این فرصت را فراهم می آورد.

• آنالیز بازاریابی دیجیتال

آنالیز نتایج حاصل از فعالیت های حوزه بازاریابی آنلاین بسیار راحت‌تر از بازاریابی سنتی است. ابزارهای الکترونیک که برای اندازه گیری میزان هزینه و فایده وجود  دارند  چراغ راهی برای ادامه‌ی مسیر بازاریابی هستند، در صورتی که میزان بازده بازاریابی آفلاین قابل اندازه گیری نیست.

• کارایی بازاریابی دیجیتال

با افزایش روزافزون کاربران فضای مجازی و همین طور سهولت دسترسی به این فضا، میزان نیاز جامعه به دیجیتال مارکتینگ و همچنین کارآیی آن به سرعت در حال افزایش می باشد. با توجه به نکات بالا در مورد دسترسی آسان، پایین تر بودن هزینه تبلیغات و همین طور قابل آنالیز بودن  روش های دیجیتال مارکتینگ می توان گفت که کارایی این روش در مقایسه با روش های بازاریابی سنتی بیشتر بوده و برای کسب و کار ها مفید تر است.

وظایف دیجیتال مارکتینگ

بازاریابی دیجیتال وظیفه دارد با استفاده از بستر آنلاین و پلتفرم های موجود در جهت شناساندن کسب و کار هدف به کاربران تلاش کند و از این راه به تعداد مشتریان و متقاضیان خدمات و محصولات ارائه شده بیافزاید.برای دستیابی به این مهم، بازاریابی دیجیتال ابزارهایی در اختیار دارد که  با استفاده از این ابزار ها در جهت بالا بردن مواجهه کاربران دیجیتال با کسب و کار و محصول مورد نظر تلاش می کند.

ابزارهای دیجیتال مارکتینگ

برای داشتن یک استراتژی بازاریابی دیجیتال موفق نیاز داریم که ابزار های ارتباطی بین کسب و کار و مشتریان بالقوه را شناسایی کنیم.  کانال‌ها و ابزارهای بازاریابی دیجیتال  روز به روز در حال گسترش و پیشرفت هستند. مواردی که در ادامه نام می‌بریم تعدادی از رایج‌ترین و مهم‌ترین ابزارها می باشند:

• حساب کاربری شبکه‌های اجتماعی
• وب‌سایت
• عکس و ویدیو
• پست‌
• نظرات و پیشنهادات مشتریان
• لوگو یا نام تجاری

ارائه دهندگان محصولات می‌توانند از یک یا چند ابزار به طور همزمان استفاده کنند تا بازدهی استراتژی بازاریابی دیجیتال خود را بالا برده و فروش خود را افزایش دهند. همچنین از این ابزارها می توان برای ایجاد پل ارتباطی میان مشتری و خدمات دهنده استفاده نمود تا رضایت مشتری را بهبود بخشیده و پاسخگویی به نیاز های مشتری در حداقل زمان ممکن انجام پذیرد.

استراتژی‌های دیجیتال مارکتینگ

شناخت و نحوه استفاده از این ابزار ها در جهت افزایش مواجهه کاربران اینترنت با کسب و کار و محصولات ، استراتژی بازاریابی دیجیتال را تشکیل می دهد. اینکه هر یک از ابزارهای بازاریابی دیجیتال در چه بستری و در چه زمانی و به چه شکل استفاده می‌شود تاثیرگذاری بر بخشی از مشتریان را امکان پذیر می‌کند و در نهایت اگر یک تیم دیجیتال مارکتینگ  شناخت خوبی از شرایط کسب و کار مورد نظر داشته باشد، با ترکیب این استراتژی‌ها میتواند در افزایش سود و تعداد مشتریان موثر واقع شود.

بازاریابی شبکه‌های اجتماعی

افراد سرتاسر جهان شدیدا به رسانه‌های اجتماعی مانند فیس بوک، اینستاگرام، توییتر، تلگرام، تیک تاک و غیره وابسته هستند و هر یک از شبکه های اجتماعی نام برده شده میلیون ها کاربر فعال دارند. طبق آمار موجود به طور متوسط هر فرد در هشت شبکه اجتماعی حساب فعال دارد. این افراد به طور میانگین بیش از 2 ساعت از طول شبانه روز را در شبکه‌های اجتماعی میگذرانند. به همین دلیل بسیار ضروری است که همه‌ برندها در تمام پلتفرم‌های متناسب با کسب و کارشان حساب‌های کاربری فعال داشته باشند. این فضا به تیم بازاریابی دیجیتال این امکان را می‌دهد که مشتریان بالقوه خود را بر اساس سن، مکان، عنوان شغلی، علایق و جنسیت دسته بندی و از طریق کانال‌های تبلیغاتی فعالیت خود را آغاز کنند. هر پلتفرم قوانین و الگوریتم های متفاوت خود را داشته که شناخت و استفاده صحیح از آن ها در موفقیت استراتژی بازاریابی دیجیتال نقش کلیدی دارد. مانند موتور جستجوی گوگل که بر اساس بعضی معیار های مشخص اقدام به دسته بندی سایت ها در زمینه های مختلف می کند. داشتن شناخت کافی از این قوانین و رعایت کردن این معیار ها باعث می شود که سایت مورد نظر شانس بیشتری برای دیده شدن در پلتفرم گوگل داشته باشد.

در متن زیر برخی از اصطلاحات رایج در دنیای دیجیتال مارکتینگ را معرفی میکنیم:

بهینه سازی محتوا برای موتورهای جستجو (SEO)

بهینه سازی محتوا برای موتورهای جستجو یکی از مهم ترین راه های  بازاریابی دیجیتال است. در واقع هر پلتفرمی که امکان جستجو در آن وجود دارد، الگوریتم‌هایی برای ارائه نتایج به جستجوگر را دارا میباشد؛ اکثر پلتفورم ها دارای موتور جستجوی هوشمند هستند. همان طور که پیشتر گفتیم  گوگل  نیز در این دسته قرار میگیرد، اما اینستاگرام، توییتر، پینترست، آمازون و یوتیوب همگی دارای موتورهای جستجویی هستند که برای فعالیت در آن‌ها و دیجیتال مارکتینگ موفق باید رفتارشان مورد بررسی قرار بگیرد. بهینه شدن حساب کاربری کسب و کار شما در موتورهای جستجوی مختلف به این معنی است که مخاطبین هنگام جستجوی نیاز خود در کمترین زمان به حساب کاربری شما دسترسی پیدا می کنند.

اینفلوئنسر مارکتینگ

یکی دیگر از راه‌های موثر و تاثیرگذار بر فرآیند تصمیم گیری مصرف کنندگان استفاده از اینفلوئنسرهاست. اینفلوئنسر در واقع به تمامی افرادی گفته می شود که به شکل‌های مختلف و در بسترهای آنلاین دارای محبوبیت می باشند و میتوانند بر تصمیم گیری یک جامعه‌ی بزرگ یا کوچک تاثیر بگذارند. این روش دارای بازدهی خوبی می باشد اما هزینه بر نیز هست.  نکته مهم در این مورد انتخاب اینفلوئنسر مناسب برای انجام تبلیغات می باشد که بسته به نوع  کسب و کار و مخاطب متفاوت است. به عنوان مثال استفاده از یک بازیکن محبوب فوتبال برای تبلیغ کفش های ورزشی.

بازاریابی محتوایی

در بازاریابی محتوایی می توان با پاسخگویی به نیاز افراد و تاثیر گذاری بر تصمیمات آن ها فروش محصولات  را افزایش داد. با تولید محتوای متنی، ویدیو و یا عکس می‌توان فرآیند تصمیم گیری را برای مصرف کنندگان سرعت بخشید و یا سبب تکرار خرید شد. در این استراتژی بازاریابی دیجیتال ابتدا باید به خوبی نیاز و سوالات مصرف کنندگان را رصد کرده و متناسب با آن محتوا ارائه کرد. فرآیند تصمیم گیری خرید در سه مرحله کلی اتفاق می‌افتد:

مرحله آگاهی

مصرف کننده در این مرحله متوجه نیاز خود شده و تصمیم به رفع آن میگیرد.

مرحله بررسی

مصرف کننده که در این مرحله مشتری بالقوه محسوب می‌شود، شروع به بررسی گزینه‌ها برای رفع نیاز خود می‌کند.

مرحله تصمیم گیری

مشتری برای خرید محصول که می‌تواند کالا یا خدمات باشد اقدام ‌کند.

در بازاریابی دیجیتال به کمک بازاریابی محتوا می‌توان هر یک از این مراحل را به نفع کسب و کار هدف پیش برد. به عنوان مثال یک مصرف کننده متوجه می‌شود که به کفش‌های جدید برای باشگاه نیاز دارد. تیم بازاریابی یک شرکت تولید کننده  کفش در ابتدا باید محتوایی برای معرفی یک کفش مرغوب و مناسب برای باشگاه تهیه کند و به بررسی تفاوت‌ کفش‌ها برای ورزش‌های مختلف بپردازد. در این مرحله بازاریابی دیجیتال به افزایش سرعت مرحله بررسی مشتری کمک کرده‌  و امکان رسیدن وی به مرحله تصمیم گیری و خرید را بسیار بالا می برد. بازاریابی محتوا نسبت به سایر اشکال بازاریابی دیجیتال ارزان‌تر بوده و از کارآیی بالاتری برخوردار است.

تبلیغات کلیکی (PPC)

پرداخت به ازای هر کلیک شکلی دیگر از موارد تبلیغاتی است که به تیم‌های بازاریابی اجازه می‌دهد ترافیک وبسایت خود را خریداری کنند. در این استراتژی بازاریابی دیجیتال بازاریاب‌ها تبلیغات را در وب‌سایت یا موتورهای جستجو مانند گوگل  قرار می‌دهند و هر بار که روی تبلیغ کلیک می‌شود مبلغی را پرداخت می‌کنند. در ازای این پرداخت موتور جستجو به بازاریاب اطمینان می‌دهد که وبسایت مورد نظرش در بالای صفحه‌ی نتایج جستجو ظاهر شود. فرآیند قیمت گذاری برای این شکل تبلیغات معمولا با توجه به کلمه کلیدی مورد نظر بازاریاب و مدت زمان آن صورت میگیرد.

همکاری در فروش یا اُفیلیت مارکتینگ

همانطور که از نام این استراتژی بازاریابی دیجیتال مشخص است همکاری در فروش به معنای سوق دادن مشتریان به طرف یک شرکت مشخص و شریک شدن در سود فروش شرکت مذکور میباشد. یعنی تمام کاری که یک بازاریاب در این سیستم انجام می‌دهد ارجاع مصرف کننده برای رفع نیاز خود به یک شرکت یا واحد مشخص است. این ارجاع غالبا از طریق تولید محتوا انجام می‌شود. در ایران مهم‌ترین پلتفرم های افیلیت دیجی کالا، ترب، موپن و مرجع موبایل ایران هستند. البته مکانیزم فعالیت‌ این پلتفرم‌ها با یکدیگر یکسان نیست.

نقش دیجیتال مارکتینگ در شرکت ها

با توجه به تمامی نکات مطرح شده دیجیتال مارکتینگ می تواند تاثیر بالایی در رشد و موفقیت شرکت ها داشته باشد و در بالا بردن سود و فروش آن ها نفش کلیدی ایفا کند .تمامی شرکت های بزرگ دنیا با استخدام بهترین تیم های دیجیتال مارکتینگ و بهره گیری از این فضا سعی در افزایش سود و بالا بردن بهره وری تبیلغات خود دارند.

جمع بندی

بازاریابی دیجیتال فرصت های بیشماری برای کسب و کارها در سراسر دنیا ایجاد کرده است که از پیج های کوچک ایسنتاگرامی تا بزرگترین شرکت ها همچون آمازون و و اپل از آن بهره می گیرند. در کشور ما بازاریابی دیجیتال طی سال های اخیر به شدت مورد توجه کسب و کار ها قرار گرفته و ابعاد مختلفی از آن در تمامی سطوح جامعه مورد استفاده قرار می گیرد. یادگیری و استفاده از استراتژی های بازاریابی دیجیتال فارغ از ابعاد هر کسب و کاری به امری ضروری و لازم تبدیل شده است. دفتر آموزش های آزاد دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران نیز با توجه به نیاز روز افزون جامعه به استفاده از بازاریابی دیجیتال و با هدف آموزش و بهبود مهارت های افراد در این زمینه اقدام به برگزاری دوره های یک ساله دیجیتال مارکتینگ کرده است. برای اطلاع بیشتر و ثبت نام در دوره های دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران میتوانید به این لینک مراجعه کنید.